17 december 202116:45
Door Danny Micola von Fürstenrecht
In het najaar informeerde demissionair staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de Tweede Kamer dat er een onafhankelijk onderzoek naar topsportcultuur komt.
De pilot van het onderzoek gaat in januari van start met drie sportbonden: de Nevobo, IJshockey Nederland en de KNWU (Wielren Unie). Rond april worden de eerste resultaten van het pilotonderzoek verwacht. Vervolgens start het ‘hoofdonderzoek’ waaraan minimaal 20 sporten deelnemen. De looptijd bedraagt ongeveer drie jaar.
Doel van het onderzoek is om meer zicht te krijgen op de factoren die bijdragen aan een positieve topsportcultuur. Daarbij wordt zowel naar negatieve als positieve elementen gekeken. De aanbevelingen moeten leiden tot effectieve en preventieve maatregelen voor het verder realiseren van een gezond en veilig topsportklimaat, nu en in de toekomst.
Het is voor het eerst dat in Nederland zo’n grootschalig en breed opgezet onderzoek naar topsportcultuur wordt uitgevoerd. Alle zogeheten ‘actoren’ worden in het onderzoek meegenomen: sporters, trainers en coaches, ouders, bonden, clubs, overheden, sponsoren, internationale organisaties, NOC*NSF en Platform Ondernemende Sport (POS). Ook wordt de grote diversiteit aan sporten binnen het onderzoek gewaarborgd: individuele en teamsporten, binnen- en buitensporten, gehandicaptensport, wel/ niet jurysporten, wel/ niet contactsporten, winter- en zomersporten, gemotoriseerde sport, etc.
Om van het begin af aan deze brede afspiegeling te vertegenwoordigen in het onderzoek is er voor de pilot in januari gekozen om te starten met de Nevobo, IJshockey Nederland en de KNWU.
"Dit is een prachtige kans om onszelf tegen het licht te houden en daar waar mogelijk verbeterslagen te maken. Het past perfect in de beleidslijn voor de topsportambitie en transparantie op zelfreflectie binnen de bond. We zullen kunnen leren van de onderzoeksresultaten en er allemaal structureel beter van worden. Meedoen in de voorhoede binnen de pilot biedt het voordeel na afronding van het eindonderzoek meteen te kunnen reflecteren."
— Leonidas Pakos, bestuurslid IJshockey Nederland
“We hebben in de pilot voor deze sporten gekozen vanwege hun verscheidenheid. Een teamsport, een individuele sport met bondsprogramma’s en commerciële teams en een wintersport, waarbij ook de paralympische sport wordt meegenomen.”
— Marjan Olfers, onderzoeker:
Het onderzoek wordt uitgevoerd door prof. mr. Marjan Olfers (hoogleraar Sport en Recht Vrije Universiteit Amsterdam, onderzoeksbureau Verinorm), Froukje Smits MSc (sportpedagoge Hogeschool Utrecht), dr. mr. Anton van Wijk (jurist, psycholoog en criminoloog, onderzoeksbureau Verinorm). Dr. Herman IJzerman (bewegingswetenschapper Kenniscentrum Sport & Bewegen) is coördinator van het onderzoek. Gezamenlijk vormen zij de kerngroep van het onderzoek dat als titel meekreeg Onderzoek Topsportcultuur. Het onderzoek wordt gefinancierd door het ministerie van VWS.
“Topsport inspireert veel mensen en op vele manieren. Daar dragen de aansprekende prestaties van de topsporters natuurlijk het meest aan bij. Het is van groot belang dat we een topsportcultuur hebben waarin sporters zich verantwoord kunnen ontwikkelen om eervol te presteren. We weten ook dat het soms mis gaat. Goed dat er nu een breed wetenschappelijk onderzoek komt naar de topsportcultuur in Nederland met zowel aandacht voor de kracht van de topsport als voor situaties waar het niet goed is gegaan. Daardoor krijgen we een beter inzicht in de zo succesvolle Nederlandse topsportcultuur en ook waar het beter moet. Ik kijk met grote belangstelling uit naar de uiteindelijke uitkomsten van het onderzoek. We moeten nu vooral de onderzoekers de tijd en de ruimte geven om zich een goed en compleet beeld van de topsportcultuur in Nederland te vormen.”
— Maurits Hendriks, technisch directeur NOC*NSF:
Voor vragen over het onderzoek: [email protected]
