29 januari 201813:03
Door Joep Meijsen
Het programma Andere Tijden Sport besteedt op zondag 4 februari uitgebreid aandacht aan het Nederlandse ijshockeyteam van 1980. IJshockey Nederland blikt alvast vooruit met redacteur Edwin Schoon die de research deed voor het programma.
Toenmalig bondscoach Hans Westberg en de Russen vormen de rode draad in de documentaire die is gemaakt in aanloop naar komende Olympische Winterspelen. Het idee om een programma te maken over de Nederlandse ijshockeyploeg van 1980 is afkomstig van Edwin Schoon, die samen met regisseur Kees Jongkind de documentaire onder de naam 'Het geheime boekje van het Nederlandse ijshockey: hoe versla je de Russen?' maakte.
‘Voor Andere Tijden Sport proberen we altijd nieuw licht te werpen op onderwerpen. Ik ben zelf geen ijshockeyman, maar wist dat Nederland zich maar één keer heeft geplaatst voor de Olympische Spelen, in 1980. Daar is natuurlijk weleens op teruggeblikt, maar als freelancer ben je altijd op zoek naar bijzondere ideeën. Dit was echt een heel leuk project om te doen over een boeiend onderwerp.’
Een belangrijke aanleiding om met de glorietijd van het Nederlandse ijshockey aan de gang te gaan vormde het bekijken van een item dat Ayolt Kloosterboer van Studio Sport had gemaakt rond het overlijden van de legendarische Russische bondscoach Viktor Tichonov. Daarin kwamen Ron Berteling en Henk Hille aan het woord kwamen. ‘Die vertelden dat zij best vaak tegen de Russen hadden gespeeld en dat de bondscoach van toen, Hans Westberg, altijd bezig was met manieren om het de Russen zo moeilijk mogelijk te maken. Dat triggerde me.’
Via Facebook kwam Schoon in contact met de inmiddels 80-jarige Westberg, wat leidde tot een urenlang telefoongesprek. ‘Hij vertelde over alle tactieken die hij probeerde, bijvoorbeeld een wedstrijd in 1978 in Den Haag waarin Nederland het de Russen heel moeilijk wist te maken met een heel agressieve forecheck en zelfs met 3-1 voor kwam te staan. Daarbij werd het me duidelijk dat er een link was tussen Hans Westberg en Herb Brooks, de coach van de Verenigde Staten in Lake Placid en het brein achter het Miracle on Ice, de overwinning van een jonge Amerikaanse ploeg op de onverslaanbaar geachte Russen. Een verhaal dat zelfs veel van de spelers niet bleken te kennen. Hoe dat precies zit, laten we in de documentaire zien.’
Het duurde even voor het licht op groen werd gezet voor de documentaire, maar dat gebeurde uiteindelijk in september vorig jaar. ‘We hebben Jack de Heer en Larry van Wieren geïnterviewd in Lake Placid, Vladislav Tretiak in Moskou en we hebben Hans Westberg naar Nederland gehaald. Daarnaast hebben we ook zo veel mogelijk betrokkenen gesproken, tot aan de buschauffeur van de Russen aan toe. Het is een combinatie geworden van het verhaal over de opkomst van het Nederlandse team en het verhaal rond de Miracle on Ice. Met erg mooie anekdotes, bijvoorbeeld het verhaal over de kapotte bus.’
Het is een combinatie geworden van het verhaal over de opkomst van het Nederlandse team en het verhaal rond de Miracle on Ice
— Edwin Schoon
In de documentaire zijn ook volop historische beelden te zien, waaronder beelden van het legendarische gewonnen B-WK in Galati, maar ook amateurfilm. ‘De toenmalige masseur van de ijshockeyploeg, Karel Crouwel, bleek op zolder nog een film te hebben liggen die hij in Lake Placid heeft gemaakt. Daarop zie je beelden van de nationale ploeg terwijl ze door Lake Placid lopen, maar ook een deel van het Miracle on Ice gefilmd vanaf de tribune. Echt heel mooi materiaal.’
De documentaire 'Het geheime boekje van het Nederlandse ijshockey: hoe versla je de Russen?' gaat donderdag 1 februari in première in Desmet Studio’s in Amsterdam. Hans Westberg komt ervoor over uit Zweden en ook een groot deel van de Nederlandse internationals is daarbij. De documentaire is op zondagavond 4 februari om 22.00 uur te zien op NPO1 en daarna natuurlijk via NPO Start.
Alle foto's: Andere Tijden Sport (NTR)