13 november 202412:32
Door Joep Meijsen
IJshockeyliefhebbers weten: De wereld is niet rond, maar plat. En heeft de vorm van een puck. In zijn nieuwe column gaat ijshockeyschrijver Joep Meijsen wekelijks in op de verhalen, ontwikkelingen en persoonlijkheden die ijshockey tot de mooiste sport van allemaal maken. De eerste in de serie gaat over de aanstaande Four Nations Face-Off.
Ik weet nog precies waar ik was toen Dominik Hasek in de Olympische finale van 1998 in Nagano een shutout neerzette tegen Rusland om de Tsjechen de gouden medaille te bezorgen. Dat was gewoon thuis op de bank. De Russen brachten sterren op het ijs als Pavel Bure, Alexei Yashin, Sergei Federov en Andrei Kovalenko, maar ze slaagden er niet in te scoren. Voor wie het niet meer weet, Petr Svoboda scoorde twaalf minuten voor tijd de winnende goal
Het was een belangrijk moment in de geschiedenis van het ijshockey, want voor het eerst in de geschiedenis werd de NHL stilgelegd, zodat de beste spelers ter wereld allemaal in het belangrijkste ijshockeytoernooi ter wereld speelden. Hasek had eerder al in de halve finale Canada verslagen in een shoot-out. En Canada had klinkende namen als Eric Lindros, Joe Nieuwendyk, Wayne Gretzky, Joe Sakic, Ray Bourque, Al MacInnes en Steve Yzerman in de opstelling.
Het was ook voor het eerst dat de hele wereld de NHL-sterren kon bewonderen. Er waren weliswaar eerder toernooien als de Canada Cup en de World Cup of Hockey, maar die werden buiten het seizoen gespeeld en waren vooral gericht op Noord-Amerikaans publiek. Voor de jongere lezers, in 1998 was streaming nog een fantasie en het kijken van NHL-wedstrijden in Europa nog erg lastig, zeker na de ondergang van Sportnet/Screensport. Maar ineens waren daar al die namen, die ik vooral van wedstrijdverslagen in de International Herald Tribune en af en toe wat hoogtepunten op CNN kende, op mijn televisie te zien.
Fast forward naar de Olympische finale van 2022 in Beijing. Ik moest om eerlijk te zijn opzoeken welke twee teams toen tegen elkaar speelden. Een toernooi met vooral spelers uit de verschillende Europese competities. Ik zal het wel hebben gekeken neem ik aan, maar herinneringen heb ik er niet aan. Je moet als Nederlandse fan erg goed ingevoerd zijn in het Finse ijshockey om de namen van doelpuntenmakers Ville Pokka en Hannes Björninen te kennen. Met maar 1288 toeschouwers in het Beijing National Indoor Stadium zal het ook geen kolkende ambiance zijn geweest.
Natuurlijk hadden de Olympische Spelen het tot 1998 zonder NHL-talent gedaan en keek ik trouw hoe meestal de Soviet-Unie er met de gouden medaille vandoor ging. Dat was echter de tijd voor het vallen van het ijzeren gordijn, waardoor veel van de beste ijshockeyers ter wereld wel meededen. Bovendien wist ik niet beter. De NHL was ver weg. Later waren er natuurlijk de WK's, maar die worden gespeeld op een moment dat de play-offs in de NHL nog in volle gang zijn.
De belangrijkste reden waarom na Sochi in 2014 een einde kwam aan de internationale deelname van de NHL was vooral zakelijk. De teameigenaren in de competitie zagen de economische waarde van het vrijgeven van hun spelers niet in, ze waren bang voor blessures bij hun sterspelers en moesten een paar weken omzet missen. Bovendien maakten de regels van het IOC het lastig om beelden van de Spelen te gebruiken voor eigen marketing.
In 2016 deed de NHL een poging de World Cup of Hockey nieuw leven in te blazen. Maar omdat de IIHF hier niet bij betrokken was, konden alleen spelers uit de NHL hieraan meedoen. Dat leidde tot kunstmatige constructies als Team Europe (restantjes) en Team North America (spelers onder de 24) om tot acht teams te komen. Spelers van landen die zelf niet mee mochten doen, Slowakije, Denemarken, Zwitserland, Slovenië en Duitsland bijvoorbeeld) de finale haalden, was natuurlijk niet de bedoeling. Het goud van Canada is iedereen al vergeten.
Het waren vooral de spelers in de NHL die publiekelijk en privé bleven uitspreken dat ze graag voor hun land wilden spelen tijdens de Olympische Spelen. Begin dit jaar kregen ze hun zin. Een overeenkomst tussen NHL, IIHF en spelersvakbond NHLPA brengt de NHL-sterren definitief terug naar de Olympische Spelen, te beginnen in 2026 in Milaan. Het is de bedoeling om vanaf dat moment om de twee jaar een World Cup of Hockey of Olympische Spelen te houden. Die World Cup of Hockey is van de NHL en levert de teameigenaren dus geld op. Zo bouw je een compromis waar iedereen wat aan heeft.
In voorbereiding om de terugkeer van de NHL naar de spelen is er volgend jaar al de Four Nations Face-Off. Ook een NHL-toernooi. Met vier deelnemende landen, Canada, de Verenigde Staten, Finland en Zweden. Vier landen die een nationaal team kunnen samenstellen uit louter de NHL, want in Europa stopt het ijshockey er niet voor. Het vijfde land dat mee had kunnen doen, Rusland, is om bekende redenen uitgesloten. Ik snap dat helemaal, maar had graag Alex Ovechkin nog een keer voor zijn land willen zien spelen. Wellicht komt Milaan nog net op tijd voor hem. Dat wereldkampioen Tsjechië en landen als Duitsland, Zwitserland en Slowakije er niet bij zijn, is natuurlijk ook een minpunt.
Dat betekent dat het wel een best-on-best-toernooi is, maar bij lange na niet compleet. Een beetje dus. Wel de eerste gelegenheid voor mannen als Connor McDavid, Nathan MacKinnon, Auston Matthews en ga zo maar door om hun land te vertegenwoordigen in zo'n evenement met alle beste spelers. In 2016 speelden zij nog voor het kunstmatige Team North America. De topscorer van die ploeg was trouwens Johnny Gaudreau, die tragisch genoeg nooit meer de kans krijgt om het shirt van de Verenigde Staten te dragen.
4 december is een dag voor ijshockeyfans om in hun agenda te zetten. Dan maken de vier teams hun complete selectie bekend. De eerste zes namen werden eind juni al gepubliceerd. Met namen als Sidney Crosby, Jack Eichel, Alexander Barkov en Mika Zibanejad is het nu al een lijst om je vingers bij af te likken.
De Four Nations Face-Off begint voor ons in de nacht van woensdag 12 op 13 februari 2025 om 2.00 uur en eindigt een week later op donderdagnacht met de finale. Voor Europese kijkers zijn de wedstrijden tussen Finland en Zweden en Canada en Finland op zaterdag 15 en maandag 17 februari op een redelijkere tijd te zien. Maar ik overweeg toch om mijn nachtrust op te offeren voor in ieder geval de finale. Al is het toernooi eigenlijk vooral voorbereiding op de Spelen in Milaan en een impuls voor de omzet van de NHL, het is de terugkeer van best-on-best. Daar mag ik ook wel iets voor opofferen.