Ref Beks stopt met fluiten

De wedstrijd Nijmegen - Den Haag van afgelopen zondag was de laatste voor de 42-jarige Ronald Beks. Daarmee komt een einde aan een lange loopbaan als scheidsrechter. Beks moest in 1987 vanwege een breuk in zijn zesde nekwervel zelf stoppen met ijshockey, om toch binding met de sport te houden deed hij de scheidsrechteropleiding en een jaar later leidde hij al zijn eerste wedstrijd op het hoogste niveau. Beks was al van plan aan het eind van het huidige seizoen definitief te stoppen als referee, maar dit besluit heeft hij nu vervroegd.

Volgens Beks zijn er verschillende redenen waarom hij per direct stopt. ‘Het fluiten zoals het nu verlangd wordt is tegen mijn natuur. Ik moet de regels nu strikter toepassen, waardoor ik steeds het gevoel heb dat iets van mij nog wel mag, maar dat ik volgens de IIHF al moet affluiten. Ik vind dat moeilijk. Ik ben overigens niet tegen het strikter toepassen van de regels, maar vindt het zelf wel moeilijk om zo te fluiten. Het is tenslotte ijshockey en geen ping pong. De ingeslagen weg is volgens mij een goede, maar dat heeft tijd nodig. Zonder mij.'

De laatste grote klus voor Beks was het leiden van de finale om de Challenge Cup tussen Amsterdam en Tilburg, een wedstrijd die door Amsterdam werd gewonnen en die voor Beks uitliep op een nare ervaring. ‘Na afloop van de finale wilde ik direct stoppen door het gedrag van een aantal Tilburg-‘supporters'. Die vonden het nodig om dingen te gooien, te spugen te schelden en nog meer wangedrag te vertonen. Het plezier in het fluiten verdwijnt op die manier bij (ex-)-scheidsrechters.'

Beks hoopt dat clubbesturen het wangedrag richting scheidsrechters harder gaan aanpakken. ‘De ogen zullen geopend moeten worden, ook van mensen die vinden dat er niets aan de hand is. We moeten gezamenlijk de verdere teloorgang van het Nederlandse ijshockey voorkomen.' Hij is ook kritisch over het niveau van het getoonde spel, het respect van spelers, coaches en clubs en de manier waarop scheidsrechters ontvangen worden. ‘Het is voor ons referees een hobby die veel inzet verlangd en veel van ons vraagt. Referees zouden niet nodig zijn wanneer iedereen zou spelen zoals het hoort.'

Dat zijn niet de enige redenen om te stoppen. Beks heeft een overvolle agenda met andere activiteiten en merkt ook dat hij fysiek aan zijn grens zit. ‘Ik ben nu 42 en merk dat ik steeds meer tijd nodig heb om te herstellen. Ik heb ook drie hernia's, waarvan ik er gelukkig maar één voel. Dan is de optelsom snel gemaakt.'

Beks kijkt echter toch met plezier terug op zijn loopbaan met de fluit. De beste herinneringen heeft hij aan zijn debuut als scheidsrechter. ‘Ik had net mijn opleiding gehad van onder andere Tonnie van Boxtel, Ernie Zaalberg-van Zelst en Guus Sijmons. Het eerste jaar draaide ik als linesman, maar aan het eind van het jaar werd ik ineens door Sijmons gebeld met de vraag of ik de play-off-wedstrijd tussen Amsterdam en Tilburg wilde leiden. Dat beviel goed en een jaar later ben ik als scheidsrechter gestart.'

‘De wedstrijd tussen Utrecht en Heerenveen was voor mij als rookie ref erg leuk. Tijdens deze wedstrijd kwam ik mijn oude teamgenoten zoals Antoine Geesink, en Armand Timmer tegen. Dit blijkt achteraf ook de betere generatie spelers te zijn in mijn ogen. Ik heb ze dan ook allemaal de weg naar de strafbank mogen wijzen wanneer dat nodig was. Bennie Tijnagel, Ron Berteling, Doug Mason, Dave Livingston, Tony Collard, Bertje en Henk Hille, Theo van Gerwen om er zo maar een paar op te noemen. In mijn herinnering hadden spelers in die periode ook nog meer respect voor de wedstrijdleiding, maar misschien is mijn kijk op het verleden niet geheel objectief. Mijn allerbeste herinneringen zijn in ieder geval de vele contacten die ik aan de sport heb overgehouden.'

De ijshockeywereld is echter zeker nog niet af van Ronald Beks. Sinds een jaar of zes is hij ook actief als trainer en coach. Eerst bij Geel en Turnhout in België en sinds drie jaar bij de jeugd van Eindhoven. ‘Ik sta zo nog minimaal twaalf uur per week op het ijs, buiten het zelf trainen en spelen met een recreatieteam. Verder maak ik deel uit van de trainingsstaf van Eddy Gosseling en verzorg voor hem onder meer trainingen in Den Bosch en Duinkerken. Daarnaast ben ik door Planet Hockey in het Amerikaanse Colorado uitgenodigd om daar volgend jaar te komen helpen. Daarnaast heb ik ook nog gezin, werk en studie. Je ziet, ik zal me zeker niet vervelen.'