Referees willen imago versterken

Dat zegt Martin de Wilde, sinds afgelopen december referee in chief, namens de commissie in een uitgebreid interview. ‘In januari hebben we een arbitrageplan geschreven voor de komende drie jaar. Daarin zetten we de lijn die Paul de Brabander en Patrick van de Wijgert de afgelopen jaren hebben ingezet voort op het gebied van werving, kwaliteit en transparantie, maar voegen we er nog een element aan toe. Ik wil heel graag een eigen identiteit voor de scheidsrechters.’

De Wilde heeft op dat vlak ambitieuze plannen. ‘De scheidsrechters zijn ook een team, het derde team op het ijs en zo wil ik het eigenlijk ook gaan aanvliegen. Op die manier is Team Stripes ontstaan, met een eigen logo dat terug gaat komen op social, in presentaties en veel meer plekken. Vanuit dat team willen we de rol van scheidsrechter meer smoel geven. Dat is ook hoog nodig, want het probleem van het tekort aan scheidsrechters is niet langer een uitdaging, maar is een echt probleem. Zelfs als alle scheidsrechters beschikbaar zijn, kom ik nog mensen tekort om alle wedstrijden te bemannen. Gelukkig zijn er scheidsrechters die vaker dan één keer in de week kunnen en willen fluiten. Maar andere scheidsrechters zijn beperkt beschikbaar. Patrick verzorgt de aanwijzingen en het is voor hem iedere week weer een uitdaging om alle wedstrijden te bezetten, zeker als rekening wordt gehouden met niveau en aard van de wedstrijd. Dit besef is schijnbaar nog niet bij alle clubs aanwezig en vandaar dat we daar ook zwaar op in willen inzetten.'

Op dat vlak wacht niet alleen de scheidsrechterscommissie, maar het hele Nederlandse ijshockey een belangrijke taak. De Wilde: ‘We zullen echt aan de bak moeten. We kunnen kwalitatief beter en moeten dan in mijn ogen zelfs. Maar bij scheidsrechters werkt het niet anders dan bij selecties van teams. Je hebt kwantiteit nodig om door te kunnen selecteren. We hebben in Nederland geen slechte of ongemotiveerde scheidsrechters, maar wel moeten mensen soms presteren op een niveau dat eigenlijk boven hun top ligt. We mogen ons echt in de handjes knijpen dat we nog alle wedstrijden bezet worden, dus de basis moet echt breder worden. Daarvoor hebben we de clubs nodig om in de onderlaag te gaan werven.’

In het arbitrageplan is veel aandacht voor ondersteuning voor de clubs bij het werven en opleiden van clubscheidsrechters. Met de coördinatie daarvan gaat Nathalie Kösters, nu nog jeugdvoorzitter in Geleen zich bezighouden. Zij krijgt de rol van coördinator opleidingen. ‘Zodra we weer naar buiten kunnen, ga ik met Nathalie naar de clubs toe om te kijken hoe de situatie er daar uit ziet, hoe de werving lokaal is ingericht en welke hulp er nodig is. Mocht dit te lang duren, is het een optie om dit digitaal met de clubs te gaan doen, maar voorkeur heeft het om gewoon op bezoek te gaan. Als een club een groep starters heeft, zorgen wij dat er opleiders zijn. Daar betrekken we ook de mannen en vrouwen bij die nu in de Beneliga fluiten’, aldus De Wilde.

De referee in chief zet dus een lopend programma versterkt voort. Daaruit ziet hij al wel de eerste positieve resultaten. ‘We hebben acht talenten benoemd, die we het hele seizoen intensief hebben begeleid en daarvan hebben we de eerste vruchten al kunnen plukken. Een aantal linesmen zijn doorbroken in de Beneliga, waarbij Jeroen Klijberg het ook al in de Oberliga heel goed heeft gedaan. Bram Zwarthoed heeft echt heel veel talent, kan geweldig schaatsen en heeft ook al volop in de Beneliga meegedraaid. Divanni Koopmeiners is een oud keeper in Heerenveen en Hoorn en floot dusdanig goed in de recreatie dat door Patrick is benaderd en het in de Beneliga ook goed gedaan heeft. En dan is er Amy Keijzers, een oud international bij de U18-vrouwen. Die floot af en toe al in de jeugd en wilde er verder mee. Die hebben we heel intensief begeleid en ze heeft een heel seizoen in de Eerste Divisie meedraait.’

Ook bij de referees ziet De Wilde goede ontwikkelingen. ‘Jos Korte, Stef Oosterling, Adler Steenstra en Nick van Grinsven hebben zich heel goed ontwikkeld. Adler en Stef hebben al wedstrijden in de Beneliga gefloten. Ze zijn jong, gemotiveerd, willen graag en doen het eigenlijk erg goed. We gaan komend seizoen deze jongens meer kansen geven, wat zorgt voor meer concurrentie. Dat is alleen maar goed voor Team Stripes. Het is ook dringend nodig, want alleen door daadwerkelijk wedstrijden te fluiten leer je als scheidsrechter over game management. Hopelijk gaan een aantal van ons oudjes aan de kant worden geschoven door deze jonge honden.’

Een belangrijk middel om jonge referees en linesmen verder te helpen zijn de drie headsets waar het scheidsrechterskorps nu over beschikt. De Wilde: ‘Daarover hebben we overlegd voor budget met IJshockey Nederland en internationaal gekeken wat daar gebruikt wordt. We zijn uiteindelijk terechtgekomen bij het merk Axiwi en we zijn enorm blij met drie setjes van vier apparaatjes. Die kunnen linesmen, scheidsrechters en de referee coach op de tribune dragen. Op die manier kunnen jonge linesmen en referees meeluisteren naar de manier waarop hun ervaren collega communiceert. Bijvoorbeeld tijdens een face-off of bij het praten met een speler. Bij de jeugd is het veel makkelijker voor de begeleider om een referee te coachen over waar hij of zij op het ijs moet staan. Vroeger liep een begeleider bij de U8 of U10 soms langs de boarding om een referee te leren over positioneren. Nu gaat dat een stuk makkelijker. De begeleider kan ook meeluisteren bij de gesprekken met de coach. Een referee verdient respect, maar moet ook respectvol met anderen omgaan. Moet soms de-escalerend optreden. En weerbaar zijn. De headsets maken het begeleiden en coachen van de referees echt veel beter. Het is duidelijk niet de bedoeling dat vanaf de tribune ook de besluitvorming op het ijs wordt beïnvloed. Het is ondersteuning voor de coaching. We gaan daar ook duidelijke richtlijnen voor opstellen.’