Russische renaissance

Ruzie, geldzucht en egoĂŻsme hebben de machtige Rode Machine uit elkaar gereten. Leken de Russen in het verleden zo'n beetje een abonnement te hebben op gouden medailles tijdens de Olympische Spelen, de laatste winst dateert alweer van 1992.

Geweldige ijshockeyers genoeg. Sergei Federov, Pavel Bure en Alexei Yashin om er maar een paar te noemen. De spelers verdwenen naar Noord-Amerika om veel geld te verdienen, als sterren te leven, maar het land waar ze hun sport geleerd hebben werd vergeten. Yashin is overigens een uitzondering op deze regel. Als een van de weinige Noordamerikaanse Russen stond hij altijd klaar als zijn land om hem vroeg.

Ook de huidige World Cup of Hockey werd gedomineerd door afmeldingen. Uit de spelers die afwezig zijn, valt moeiteloos de basis samen te stellen van een kampioensteam. De oefencampagne verliep dan ook verre van makkelijk. In Keulen werden de Russen zelfs op een gelijkspel gehouden door Duitsland. Ineens is er echter sprake van een ommekeer. Een jeugdig en zeer dominant spelend Rusland rekende met 3-1 af met de Verenigde Staten en de ploeg maakt zich nu op voor een wedstrijd tegen Canada. De eerste ontmoeting tussen de beste spelers van beide landen sinds de Canada Cup in 1987.

De Russen hebben een extra reden om vanavond een goed resultaat af te dwingen. Het gijzelaars-drama in zuidelijk Rusland houdt het land en ook de spelers van de nationale ploeg in hun greep. 'Het is moeilijk, maar alles wat we kunnen doen, is een goede wedstrijd spelen. Misschien kunnen we daarmee de mensen in Rusland heel even een lichtpuntje bezorgen', zegt verdediger Darius Kasparaitis. 'Als we winnen wordt er misschien zelfs wel weer gelachen in Rusland.'

De Russen waren jarenlang zo succesvol omdat ze onder het totalitaire Sovietregime de beste spelers elf maanden per jaar samenspeelden. 'Die Russische teams waren ook echt teams', zegt Vladislav Tretiak, misschien wel de beste doelman allertijden. 'Iedereen vraagt zich af waarom wij alles wonnen. Dat kwam omdat iedereen samenleefde, samen hard werkte, discipline toonde en goede coaches had. Maar dat waren andere tijden.'

Met de val van het communisme, stortte ook dit systeem in. De beste spelers verdwenen naar de NHL en weigerden nog voor de nationale ploeg uit te komen. Al helemaal zolang de autocratische Viktor Tikhonov het voor het zeggen bleef hebben. Tikhonov is nog steeds aanwezig. Als 'senior consultant' staat hij hoofdcoach Zinetula Bilyaletdinov bij. Een reden voor mannen als Igor Larionov, Nikolai Khabibulin en Sergei Zubov om af te zeggen. Voor het eerst in jaren zijn er echter tekenen die wijzen op een renaissance.

Een belangrijke factor is het feit dat Russen weer trots durven zijn op eigen land, iets wat de vorige generatie sterspelers niet had. 'Ik ga geen oordeel geven over de spelers die er niet zijn. Dat is hun keuze. De jongens die hier nu wel zijn, zijn allemaal trots om voor Rusland te mogen spelen', zegt verdediger Oleg Tverdovsky.

Hoewel het nationale team er weinig meer van bakte, bleef de Russische talentenmachine op volle toeren draaien. Deze jonge spelers zijn nu in een positie om voor nieuwe gloriedagen te zorgen. Spelers als Ilya Kovalchuk, Pavel Datsyuk en natuurlijk de 18-jarige Alexander Ovechkin, dit jaar als eerste gekozen in de NHL-draft en opgenomen in de selectie om ervaring op te doen.

De opmars van het Russische clubijshockey is ook een belangrijke factor. De liga zonk naar een bedenkelijk niveau door de massale uittocht van spelers naar Noord-Amerika en de Europese competities en was meer bekend door de vage reputaties van teameigenaren dan vanwege het goede ijshockey. De nieuwe rijken in Rusland hebben het ijshockey echter onder hun vleugels genomen. Mensen als Roman Abramovich, eigenaar van Avangard Omsk. 'Er is veel schade aangericht in de jaren negentig. De jonge spelers kregen geen kans meer om te leren van de veteranen', stelt Tverdovsky, die zelf de NHL inruilde voor Omsk.

'Er zit een gat van zeven jaar in de ontwikkeling van jonge spelers. De Russen in de NHL stonden volledig los van wat er gebeurde in Rusland. Nu zie je beide groepen weer samensmelten', aldus Tverdovsky. 'We moeten ons land verdedigen in toernooien zoals deze.'